ATHEISME          TREFWOORD < ATHEISME>

CITATEN

HERMAN PHILIPSE: De atheïst is niet arrogant. Hij denkt alleen beter na.

ETIENNE VERMEER: Herakleitos (ca. 500 v.c.) zegt: “de mensen die slapen hebben elk hun eigen wereld, de mensen die wakker zijn hebben een gemeenschappelijke wereld”. Individuele mensen beleven in hun slaap een droomwereld waarin elk zijn eigen waarheden heeft en zijn eigen belevenissen. Zodra men wakker wordt, stelt men vast dat het een begoocheling was, wat blijkt uit het feit dat de andere mensen iets anders hebben beleefd. Maar als ze wakker zijn, worden ze geconfronteerd met dezelfde zon, dezelfde huizen, dezelfde bomen, en dezelfde mensen. In de mythen beleven afzonderlijke volkeren een eigen wereld met goden, geesten, bovennatuurlijke krachten, pratende dieren, enzovoort. Bij onderling contact stellen ze vast dat de anderen totaal andere mythen hebben; het zijn als het ware groepsdromen. In de openbaringsgodsdiensten blijkt dat de aanspraak op universaliteit niet kan worden waargemaakt. We kennen een aantal wereldgodsdiensten, die allen beweren de waarheid te hebben, terwijl een gemeenschappelijke waarheid ontbreekt.

EINSTEIN: Ik geloof in Spinoza's God die zich openbaart in een ordelijke harmonie van alles wat bestaat, niet in een God die zich bemoeit met het lot en handelen van mensen.

RONALD PLASTERK: Natuurlijk geloofden mijn kinderen in Sinterklaas. Buiten Nederland gelooft niemand in hem, laat staan in Zwarte Piet. Het geloof in Sinterklaas is erfgoed, van generatie op generatie overgedragen. Mijn kinderen geloofden omdat ze dat op de meest goedgelovige leeftijd, de leeftijd dat ze hun wereldbeeld vormden, hebben geleerd van hun ouders, de mensen die ze het meest vertrouwen. Idem voor elk religieus geloof. De kinderen van Hosni Mubarak zijn moslim, die van koningin Beatrix Nederlands-Hervormd. Dat is geen toeval, en ook geen gevolg van goddelijke interventie, geloof is cultuur.

De Satan zei:’Ga maar zitten.’
De atheïst ging zitten in de comfortabel uitziende stoel, terwijl hij dacht: ‘Laat ik maar gewoon meewerken, dan gaat deze droom vanzelf voorbij!’
voor de luie stoel stond een tafeltje met daarop een enorm en zwaar uitziend boek.

De Satan zei: ’Jou straf bestaat uit het voor eeuwig lezen uit de Bijbel. Het boek wat jij altijd wantrouwde.
De atheïst dacht: ‘Ach, het valt allemaal best mee tot nu toe. Ik heb gewoon teveel gegeten en daar krijg je nare dromen van’. De Satan pakte het boek op, blies de dikke laag stof eraf, en gaf het aan de atheïst.
‘Alsjeblieft, veel leesplezier!’ zei hij. De atheïst opende het boek en begon bij pagina een; de schepping van de wereld in zeven dagen. ‘Ach, dacht de atheïst, die oude verhaaltjes over God en zo. Als dit een straf moet zijn ben ik een hansworst. En daarbij, wanneer zou deze droom eindigen?’Zo las de atheïst in het boek.
Een eeuwigheid verstreek. Daar was de satan weer en deze zei:’En, ongelovige, wat hebben wij geleerd uit dit boek?’ De atheïst zei: ‘Volgens de bijbel bestaat er een God en een duivel. Maar ik geloof daar niet in. Voor mij zijn het sprookjes!’ ‘Ongelovige Thomas, je zult de bijbel nog ontelbare malen moeten lezen en herlezen.
Vervloekt ben je!’ De Satan verdween en liet de atheïst alleen achter, met de bijbel op zijn schoot. Zo las de atheïst en hij las en las en tot op de dag van vandaag brengt de atheïst de eeuwigheid door met het lezen van de bijbel en hij vind het geen echte straf. Het is gewoon een leuk en geinig boek vol met onzin. Vaak moet hij daar schaterend om lachen. En heel soms denkt hij:’Wanneer zal ik wakker worden?’ En zo, lieve kinderen, zal een echte atheïst, als hij het mis heeft en er wel een God Bestaat, ondanks de kwellingen van de hel, zichzelf blijven. Hij is en blijft, ook al wordt hij beproeft een atheïst in de ware zin van het woord!
Dankzij zijn ongeloof zal hij zich niet laten kennen, en hij zal trouw blijven aan zijn levensovertuiging.

EPICURUS: Wil God kwaad voorkomen, maar kan hij niet? Dan is hij niet almachtig. Kan hij wel, maar wil hij niet? Dan is hij kwaadaardig. Kan hij wel en wil hij wel? Waar komt dan het kwaad vandaan? Kan hij niet en wil hij niet? Waarom noemt men hem dan God?

M. SHERMAN: Een gelovige is geen denker, en een denker is geen gelovige.

Wie is de vorst van elke staat? Da's God.
Wie geeft de zoekers altijd raad? Da's God.
Wie brengt de zieken enkel baat? Da's God.
Wie is de weegschaal en de maat? Da's God.
Wie werkt zich scheppend uit de naad? Da's God.
Wie is van elke plant het zaad? Da's God.
Wie is het, die de winden laat? Da's God.
Zowel mistral als de passaat? Da's God.
Wie is naast vis toch ook de graat? Da's God.
Wie is het, die in raadsels praat? Da's God.
Wie gooit de mussen dood op straat? Da's God.
Wie deed bij Maaike ooit de daad? Da's God.
En wie verliest toch steeds de draad? Da's God.
Wie schiep de zonde en het kwaad? Da's God.
Wie straft met harde hand de smaad? Da's God.
Wie is het, die de zondaars braadt? Da's God.
Wie is het, die met plagen slaat? Da's God.
Wie is het, die over lijken gaat? Da's God.
Wie liegt er als een stukke plaat? Da's God.
Wie is die laffe autocraat? Da's God.
Wie is het, die de mensen haat? Da's God.

ELGOZY: Atheïsme: het geloof van hen die er geen hebben.

L.BUNUEL: Ik ben god zij dank nog steeds atheïst.

RONALD PLASTERK: De een gelooft in Wodan die de bliksem maakt, of in de goden op de Olympus, een ander in een God die zijn zoon heeft laten vermoorden, en weer anderen in heilige olifanten. Verder hebben de meeste volkeren een rotsvast geloof in de juistheid van hun geloof, en ze menen dat daar ook een overvloed van argumenten voor is. Maar die overvloed is nooit zo groot dat ze een ander volk kunnen overtuigen, want op grote schaal bekeren gebeurt alleen als het ene volk het andere onderwerpt. Het meest opvallend is het verband tussen geloof en geweld. Het verschil tussen het rationeel zoeken naar een praktische oplossing en het grijpen naar wapens, dat verschil wordt grotendeels veroorzaakt door het heilig vuur van het eigen religieus gelijk. De godsdienst maakt mensen bereid om te sterven voor hun partij. De kwestie Jeruzalem was al lang opgelost als het ging over een kilometer grond, maar het gaat om heilige grond! Jongemannen zouden wel uitkijken voordat ze zichzelf opbliezen bij een zelfmoordmissie, maar hen wacht de eeuwige hemel! Noord-Ieren hebben geen groter probleem met elkaar dan Friezen met Groningers, maar het geloof houdt hun haat vlammend.

HERMAN PHILIPSE: Het moet toch voor ieder welingelicht mens duidelijk zijn wie de wedloop tussen de theologie en de empirische wetenschappen, die aanvankelijk nog onbeslist was, heeft gewonnen. Maar dat wensen theologen natuurlijk niet te zien. Dat is ook de reden dat ze vrijwel nooit kennis nemen van bijvoorbeeld de sterrenkunde, de evolutiebiologie, de neurowetenschap; ze zijn er niet eens in geïnteresséérd.

ERICA JONG: Als het spookt in de lucht valt er in een vliegtuig geen atheïst te bekennen.

HUUB OOSTERHUIS:  Joop den Uyl noemde zichzelf geen atheïst, maar een agnost. Een atheïst zegt: 'Er is geen god'. Een agnost zegt: 'Ik weet er niets van, ik heb er geen enkel idee of gevoel over'.

TREFWOORD < ATHEISME>