|
GURDJIEFF
TREFWOORD < GURDJIEFF> |
CITATEN |
Het verstand is het vermogen om na te denken.
Het werkelijke verstandelijke proces is overdenking (reflectie). Het
onderwerp moet veelomvattend zijn, ware feiten zoals de organisatie van het
universum, etc. Het verstandelijk proces heeft als doel deze overdenkingen
te groeperen in grote gehelen. Maar we kunnen ons zelfs nog geen seconde het
gehele bewijs van wat dan ook voor de geest halen. |
Als we onszelf niet observeren, eten we onszelf
op. |
U hoeft uw masker niet te verliezen als u dat
niet wilt. Maar zorg dat u het kent. U kunt het veranderen als u het kent. U
kunt niet iets veranderen zonder het te kennen. |
Introspectie is slecht - we hebben helemaal
niets waar we in kunnen kijken. |
Het is bijna een verlangen van de mens om in
slaap te zijn. We zijn zo diep in slaap dat we alleen wakker zullen worden
als het leven te moeilijk wordt. Een schok kan u doen ontwaken. Maar u moet
uw eigen redenen vinden voor waarom u wenst te ontwaken. |
Alleen bewust lijden is zinvol. |
Help alleen hem die geen nietsnut is. |
De mens is een machine, maar een zeer
eigenaardige machine. Hij is een machine die onder gunstige omstandigheden
en bij de juiste behandeling kan weten dat hij een machine is; en als hij
zich dat ten volle heeft gerealiseerd kan hij middelen vinden op te houden
een machine te zijn. |
Slechts wie de moeilijkheid van het wakker worden ten volle begrijpt, kan
inzien, hoe lang en hard het werk is dat nodig is om te ontwaken. |
U zult zien dat U in het leven precies
datgene ontvangt wat U geeft. Uw leven is de spiegel van datgene wat U bent,
het vormt Uw beeld. U bent passief, blind, veeleisend. U neemt alles, U
aanvaardt alles, zonder dat dit ooit met een gevoel van verplichting gepaard
gaat. Uw houding jegens de wereld en tegenover het leven is de houding van
diegene, die het recht heeft te eisen en te nemen; die het niet nodig vindt
om te betalen of te verdienen. U gelooft dat alle dingen U toekomen,
eenvoudig omdat U het bent! Daar schuilt Uw hele verblinding. U heeft daar
nooit aandacht aan besteed. Toch is het datgene wat in U een wereld scheidt
van een andere wereld. U heeft geen maatstaf waar U Uzelf mee meten kunt. U
leeft uitsluitend volgens: "Dat vind ik prettig" of "Dat vind ik niet
prettig". Dat wil zeggen dat U alleen maar waardering voor U zelf heeft. U
erkent niets boven U - misschien wel in theorie of volgens de logica -maar
werkelijk echt, neen. Daarom bent U veeleisend en blijft U geloven dat alle
dingen te koop zijn, dat U met hetgeen U in Uw zak heeft alles kunt kopen
wat U verlangt. U erkent niemand boven U, noch hierbuiten, noch in Uzelf.
Het is daarom, ik herhaal het, dat U geen maat kent en passief leeft zoals U
dat plezierig vindt. Ja, Uw eigenliefde verblindt U! Het is de grootste
hinderpaal naar een nieuw leven. Men dient deze hindernis te overwinnen,
deze drempel, aleer verder te gaan. Het is de proefneming die de mens in
twee soorten verdeelt: het "kaf" en het "goede koren". Hoe intelligent, hoe
begaafd, hoe briljant een mens ook moge zijn, als hij zijn eigenliefde niet
opgeeft, zal hij verloren zijn voor een innerlijke ontwikkeling, voor een
arbeid om tot zelfkennis te komen, voor een waarlijk "worden". Hij zal zijn
gehele leven blijven zoals hij is. De eerste eis, de eerste voorwaarde, de
eerste beproeving voor degene die aan zichzelf wil werken, is het tenietdoen
van de hoge dunk die hij van zichzelf heeft. Hij moet zich dat niet alleen
verbeelden, niet alleen maar eenvoudig geloven of denken, maar in zichzelf
dingen zien die hij daarvoor niet gezien had, deze werkelijk "zien". Zijn
eigenliefde zal hij nooit kunnen afleggen als hij niet in zichzelf zal zien.
En om te kunnen zien, dient hij dat te leren: dat is de eerste inwijding van
de mens tot zelfkennis. Vóór alles dient hij te weten waar hij naar moet
kijken. Als hij dat eenmaal weet, dient hij zich in te spannen om zijn
aandacht vast te houden, voortdurend te kijken, met volharding. Wanneer hij
zich dwingt zijn aandacht te blijven richten, en niet vergeet te kijken, zal
hij misschien eens op een dag kunnen zien. Als hij één keer ziet, kan hij
ook een tweede keer zien en wanneer zich dat herhaalt, zal hij niet meer
'niet" kunnen zien. Deze toestand is het doel van al ons kijken. Van daar
uit wordt het ware verlangen geboren, het onweerstaanbare verlangen om te
"worden". Van koud zullen wij warm worden, vibrerend. Wij zullen aangeraakt
worden door onze werkelijkheid. Vandaag hebben wij slechts de illusie van
wat wij zijn. Wij slaan ons zelf te hoog aan. Wij hebben geen eerbied voor
onszelf. Om eerbied voor mijzelf te hebben is het nodig dat ik in mijzelf
een deel herkend heb dat superieur is aan de andere delen in mijzelf en dat
ik door mijn houding tegenover dat superieure deel getuig van de eerbied die
ik daarvoor koester. Op deze wijze verkrijg ik respect voor mijzelf. En mijn
verhouding tot de andere delen zal door hetzelfde respect gekenmerkt worden.
Men moet begrijpen dat alle andere beoordelingsmaatstaven, bekwaamheden,
talent, geleerdheid, genie, veranderlijke beoordelingsmaatstaven zijn, maten
van het kleine. De enige juiste maatstaf, nooit veranderlijk, objectief, dat
is de maatstaf van de innerlijke visie. Mijn "ik" ziet, "ik" zie mijzelf -
daarmee heeft U Uw waarde gemeten. Met een hoger deel, reëel, heeft U een
lager deel, ook reëel, gemeten. En deze beoordeling, die door zichzelf de
rol van het ene zowel als die van het andere deel vaststelt, zal U leiden
tot eerbied voor U zelf. Maar U zult zien dat dit niet gemakkelijk is. En
evenmin krijgt U het goedkoop. Het wordt duur betaald. Voor de slechte
betalers, de luiaards, de parasieten, is er geen hoop. Men moet betalen.
Duur betalen en dadelijk. Vooruit betalen. Betalen met zichzelf. Door
serieuze inspanning, gewetensvol, zonder bijbedoelingen. Hoe meer U bereid
bent te betalen zonder U te ontzien, zonder te knoeien, zonder enige
oplichterij, des te meer zult U ontvangen. En van dat moment af zult U
kennismaken met Uw eigen natuur. En U zult alle listen zien, alle
bedriegerijen waartoe zij haar toevlucht neemt om niet contant behoeven te
betalen. Want U moet betalen met Uw gratis theorieën, met Uw diepgewortelde
overtuigingen, met Uw vooroordelen, Uw gewoonten, Uw "dat vind ik prettig"
en "dat vind ik niet prettig". Zonder af te dingen, eerlijk, zonder te doen
alsof. Door te trachten oprecht te zien terwijl U Uw valse geld gebruikt.
Probeer eens één moment het denkbeeld te aanvaarden dat U niet bent die U
gelooft te zijn, dat U Uzelf te hoog aanslaat, dat U liegt tegen Uzelf. Dat
U voortdurend liegt, ieder moment, de gehele dag, Uw hele leven. Dat de
leugen U zo beheerst dat U hem niet meer in de hand heeft. U bent de prooi
van de leugen. U liegt overal. Uw relaties met anderen: leugen! Uw opvoeding
van anderen, de gewoonten: leugens! Uw onderricht: leugen! Uw
maatschappelijk leven, Uw gezinsleven, leugen! En dat wat U van Uzelf denkt,
evenzeer leugen! Maar U stopt nooit met waaraan U bezig bent, noch met wat U
zegt, want U gelooft in Uzelf. Men moet daarmee ophouden van zijn innerlijk
uit en waarnemen. Waarnemen zonder vooringenomenheid. Door een tijdje dat
denkbeeld van die leugen te aanvaarden. En als U op die manier waarneemt
terwijl U met Uzelf betaalt, zonder medelijden met Uzelf te hebben, al Uw
zogenaamde rijkdommen inwisselend voor één ogenblik van werkelijkheid,
misschien zult U dan plotseling datgene zien wat U tot die dag nog nooit
gezien heeft. U zult zien dat U een ander bent dan U dacht te zijn. U zult
zien dat U twee wezens bent. Diegene die niet de werkelijke is, maar die de
plaats in neemt en de rol speelt van de andere. En diegene die de werkelijke
is, maar die zo zwak is, zo onbestendig, dat hij nauwelijks verschenen is of
hij verdwijnt onmiddellijk. Hij verdraagt de leugen niet. De kleinste leugen
doet hem verzwakken. Hij strijdt niet, hij biedt geen weerstand, hij is bij
voorbaat overwonnen. Leer te kijken totdat U het verschil gezien heeft
tussen Uw beide naturen, totdat U de leugen gezien heeft, de huichelaar in
Uzelf. Wanneer U Uw twee naturen gezien heeft, zal op die dag in U de
waarheid geboren worden. |
TREFWOORD < GURDJIEFF> |
|
|