KRISHNAMURTI: DE WERELD - DAT BEN JIJ 

  DE 'IK' STRUCTUUR  

V: Waarom hebben we allemaal die 'ik' structuur?

Wat is de oorsprong daarvan?

A: De vrager vraagt waarom er een afzonderlijk 'ik' bestaat.

Wat is de oorzaak van dat merkwaardige afzonderlijke wezen, dat zichzelf zoveel belangrijker vindt dan andere wezens?

Waarom bestaat dat 'ik' met al zijn problemen, en het 'jij' met al zijn problemen - dat evenzeer het 'ik' is?

Het 'ik' is niet verschillend van het 'jij', want het heeft dezelfde problemen, alleen kleedt iedereen ze in andere woorden, drukt zich anders uit.

Maar het blijft het 'ik', al drukt het zich ook anders uit.

Ik ben in India geboren en in het buitenland opgevoed, en jij bent hier geboren en opgevoed, met je eigen problemen; maar als ik problemen heb, waarin ligt dan het verschil tussen jou en mij?

Niet stoffelijk natuurlijk: op dat gebied is misschien jouw bankrekening hoger, je huis groter en je auto mooier.

Je hebt misschien meer overvloed dan anderen, maar afgezien van het feit dat je oppervlakkige opvoeding grondiger is, en dat je de kans krijgt die in praktijk te brengen, en een beter baantje te krijgen en zulke dingen meer, vraag ik me af of er enig principieel verschil is.

En als er geen verschil is, waarom maken we ons dan zo druk over - jij en ik, wij en zij, zwart en blank, geel en bruin - waarom toch?

Het is geweldig prettig tot een aparte groep te horen, met alle ijdelheid van dien: ik ben oorspronkelijk, enig in mijn soort, heel bijzonder; en jij zegt precies hetzelfde, jij formuleert het alleen in mineur.

Het ijdele gevoel dat ieder van ons zo buitengewoon enig is in zijn soort, geeft ons enorme voldoening.

Zijn we enig in onze soort?

Jij beleeft smart, de ander evenzo; jij bent evenzeer in verwarring als de ander, even innerlijk onzeker, tobberig, agressief, grof, achterdochtig, met schuldgevoel beladen als de ander.

Wanneer we dus onszelf losmaken van de principiële indeling in 'ik' en 'jij', in 'wij' en 'zij', blijft er dan nog enige verdeeldheid over?

Is de waarnemer dan niet het waargenomene, n.l. ikzelf?

Daarin ligt een veelomvattend meegevoel.

Alleen wanneer ik een muur om mezelf heen gebouwd heb en jij een muur om jou zelf, wat weerstanden doet ontstaan, alleen dan begint de hele ellende.

En ook de maatschappelijke structuur moedigt dit 'ik' en dit 'jij' aan.

Kunnen we niet vrijstaan van die verdeeldheid in ons denken en in onze samenleving, die door onze ijdelheid is aangekweekt?

Want als je eenmaal zover gegaan bent, zul je waarschijnlijk ook ontdekken wat liefde is.