MYSTIEK/KABBALA: REISGIDS NAAR HET GELUK          

  BESCHRIJVING VAN DE TIEN SEPHIROTH  

AFBEELDING VAN DE OUDE "OTZ-CHIIM"

De drie bovendrempelse sephiroth.

De eerste is Kether (=kroon), de sephirah, waarin de Kabbalisten het primaire kristallisatie zagen van Ain Soph Aur, het voor het begrensde menselijke denken nauwelijks vatbare Onbegrensde Licht.

Kether is de kroon der schepping, tevens de tijdloze en ruimteloze schepper van al het tijdelijke en al het ruimtelijke.

Om deze schepping te kunnen volbrengen, worden eerst twee aan elkander tegengestelde principes gecreëerd: Chokmah en Binah.

Dit zijn de oervormen van het Mannelijke en het Vrouwelijke.

De mannelijke Chokmah-kracht is uitstralende wijsheid, een uitzaaiing, die geen versnippering wordt, want het uitgestraalde wordt, weer gebundeld door de aantrekkende, naar binnen stralende, samenvoegende kracht van de vrouwelijke sephirah: Binah.

Sommige Kabbalisten noemen Chokmah ook Abba, oervader en Binah, Ama, de oermoeder.

Kijken wij naar de oud-Chinese cultuur, dan zien we deze drie-heid terug in het alomvattende Tao, dat zich splitst in het mannelijke zich naar buiten richtende Yang en het zich naar binnen richtende, vrouwelijke Yin.

Binah wordt vertaald als Begrip, in de oorspronkelijke betekenis van dit woord als samenvattende greep op de door Chokmah verspreide wijsheid.

In de Christelijk doordachte dieper rijkende terminologie is deze derde sephirah, Binah meer dan het begrip 'Begrip' tot inhoud heeft.

Hier is de plaats van de Heilige Geest, in het Grieks de vrouwelijke Hagia Sophia (heilige wijsheid) als samenbundelende helende Geest, tegenover uitstralende Zoonskracht van het oerwoord de Logos, die de Chokmah-plaats van de tweede sephirah inneemt.

Kether is de alomvattende Vader.

In de christelijk zin is de Otz Chiim driehoek boven de drempel dus een diagram van de door de Vader, de Zoon en de Heilige Geest gevormde Sancta Trinitas.

Als de evangelietekst vermeldt, dat de Vader met Jezus' doop in de Jordaan in hem de Zoon verwekt, is dat dus niet het ontstaan van de Logos, maar de Vaderlijke scheppingsdaad, dat voor het eerst ter wereld de Logos de kern van een mens werd.

Dat de Logos Hagia-kracht met zich meevoerde, dat hebben de omstanders bij de Jordaandoop bewezen, die op Jezus de door hen imaginatief geschouwde duif van de Heilige Geest zagen nederdalen.

De eerste drie sephiroth onder de drempel.

Chokmah steekt over van rechts naar links en wordt de primaire kracht in Geburah, dat Gestrengheid betekent.

De invloed van Binah is een secundaire, die er zich toe bepaalt Geburah's gestrenge kracht te bundelen en te consolideren.

Binah steekt over van links naar rechts en wordt primaire kracht in het milde Gesed, dat genade betekent, een sephirah, die ook Gedulah of majesteit heet.

De levensweg begint in Gedulah en steekt dan over naar Geburah.

Wat bewerkstelligt Gedulah in de mens en wat Geburah?

Als wij bedenken, dat de Otz Chiim ook nog pretendeert de schematische weergave te zijn van een mens, die ons aankijkt, dan ligt in die mens Gedulah links en Geburah rechts.

Het linker lichaamsgedeelte wordt geleid door de rechter hersen-hemisfeer en het rechter lichaamsgedeelte door de linker hersen-hemisfeer.

Of de Kabbalisten langs intuïtieve weg enige weet gehad hebben van de tegenover gestelde denkrichtingen van de linker en de rechter hersen-hemisferen is niet aan te nemen.

Daarmee vervalt de mogelijkheid, dat zij in de linker hemisfeer een onderdrempelse nederzetting van Chokmah bevroed hebben en in de rechter hemisfeer een onderdrempelse nederzetting van Binah.

Opvallend blijft het nochtans, dat de uitstralende kracht van Chokmah de confrontatieve attitude van Geburah mogelijk maakt en dat het de instralende kracht van Binah is, die de identificatieve attitude van Gedulah effectueert.

Rechts boven werkt links onder en links boven werkt rechts onder.

De synthese van these en antithese, van de identificatieve attitude van Gedulah en de confrontatieve van Geburah, brengt Tiphereth.

Dat betekent, dat eerst de mens, die op zijn levensweg Tiphereth bereikt heeft, iemand is, die van zich uit kan bepalen, of hij in een bepaalde situatie zich confrontatief of identificatief zal opstellen.

Is Tiphereth bereikt, dan is de mens volwassen geworden, want dit is de tijd, dat de bewustzijnsziel (waarover wij in de derde paragraaf van dit hoofdstuk spraken) tot aanzijn komt.

De fase der gewaarwordingsziel speelde zich af in Gedulah, die der verstands-gemoedsziel in Geburah.

In de bewustzijnsziel wordt het ervarene in Gedulah en Geburah met een volgend vermogen vermeerderd, maar de mens blijft uiteraard begiftigd met alle vermogens der consumptieve identificatie van Gedulah en die van Geburah's confrontatief gedrag, die hij sinds zijn geboorte zich eigen gemaakt heeft.

De paden van Tiphereth naar Gedulah en Geburah zijn daar garant voor.

Opname van wat wij, kort weg, voedsel voor de ziel kunnen noemen, blijft hem levenslang toestromen uit Gedulah en de functie van het afstand nemen van deze gaven blijft het levenslang meegaand Geburah-gedrag.

Onder afstand nemen ressorteert ook afscheid nemen.

Op fysisch terrein is voor de gezonde mens voedselopname een genot en is ook het weer afscheid nemen van de verbruikte restanten van drinken en eten in pissen (= de klankweergave van urineren) en scheiten (= volkse verkorting van afscheiden) niet van een lustbeleving gespeend.

Maar in meer geestelijke-psychische zin kan de gestrengheid van Geburah zeer pijnlijk ervaren worden in een afscheid, waarbij men plotseling geconfronteerd wordt met het vertrek uit zijn leven van een geliefde medemens.

De confrontatie met van buiten komend noodlot gaat dan over in die aversieve identificatie, die verdriet, smart of leed heet.

Van aversieve identificatie is ook sprake als de invloed van Mars in Geburah sterk werkzaam is.

Dan wordt de confrontatiegrens overschreden en vindt er agressie plaats.

Hoe Christus in zijn tweede IK-Ben-Woord, dat een Geburah-woord is, door zijn optreden levensgevaarlijke agressie wist af te wenden, zullen wij zien bij de bespreking van dit Ik-Ben-Woord in hoofdstuk 13.

Het tweede drietal sephiroth onder de drempel en de zeven sephirah.

Thans is het van belangrijk erop te wijzen, dat voor de psychologische interpretaties van de Otz Chiim, waar wij mee doende zijn, de middenzuil de Individualiteit weergeeft en de zijzuilen de Persona: In de linker zuil met confrontatief en in de rechter zuil met identicatief gedrag.

Vanuit de volwassenwording, of te wel de individuatie in Tiphereth, kan de mens een ander identicatief gedrag in Nezach gaan ontplooien, dan in Gedulah nog mogelijk was.

Hij wordt nu van consumptief-identicatief, (ook) productief-identicatief.

Hij gaat persoonlijk en met eigen visie creëren.

Hij wordt creatief-productief in de buitenwereld, zich inlevende in wat hij voortbrengt.

Misschien heet daarom Nezach Nezach, want Nezach betekent: Overwinning.

Daarop volgt een confrontatief gedrag in Hod, een sephirah, die geen confrontatief gedrag ten aanzien van de buitenwereld, zoals in Geburah plaats vond, tot inhoud heeft, maar een confrontatie met de eigen binnenwereld, de in Tiphreth wakker geworden Individualiteit confronteert zich in Hod met haar personadaden uit Nezach en overdenkt die in een dialoog tussen Ik en Zelf, hetgeen een interne dialoog is tussen individu en persoon.

Hod betekent: Glorie.

De glorie der zelfkennis?

Pas na heel wat heen en weer verkeer tussen Nezach en Hod, zal de levensweg van uit Hod verder gaan naar de synthese van deze twee sephiroth, die te vinden is in Tiphereths weerspiegeling: Yesod, het fundament.

Heel het van Gedulah af gevolgde levenspad krijgt zijn samenvatting in Malkuth, het koninkrijk.

Malkuth, het koninkrijk der aarde, is een keerpunt.

Heeft de mens dit bereikt, dan heeft het leven hem zoveel geleerd, dat nu alle Otz Chiimpaden naar alle sephiroth hem ter beschikking staan om die paden thans in opwaartse richting te betreden.

Volgens de oude Otz Chiim zijn dat 22 paden tussen de 10 sephiroth en door de 11e, het oog van de naald.

AFBEELDING VAN DE OUDE "OTZ-CHIIM"