MYSTIEK/KABBALA: REISGIDS NAAR HET GELUK          

  IK BEN DE WEG, EN DE WAARHEID, EN HET LEVEN  

AFBEELDING VAN DE OUDE "OTZ-CHIIM"     AFBEELDING VAN DE NIEUWE "OTZ-CHIIM" MET DE ZEVEN IK-BEN-WOORDEN

Het zesde der zeven Ik-Ben-Woorden:'Ik Ben de Weg: en de Waarheid, en het Leven. Niemand komt tot de Vader dan door Mij' (Joh 14:6)

In de eindfase van het laatste avondmaal, als Judas de kring al verlaten heeft, maakt Christus de aanzittende leerlingen er van bewust, dat hij nog maar een korte tijd op de wijze, zoals zij hem nu meemaken, in hun midden is.

Hij bereidt hen voor op de door Hem reeds geweten kruisiging, die de volgende dag zal plaats vinden.

Als Christus gezegd heeft: 'Waar ik heenga, daarheen weet ge de weg', zegt Thomas: 'Heer wij weten niet waar gij heen gaat. Hoe kunnen wij de weg weten?'.

Dan spreekt Christus de woorden uit: 'Ik Ben de Weg: en de Waarheid, en het Leven.

Niemand komt tot de Vader, dan door Mij.

Als gij Mij in Uw denken had opgenomen, zoudt gij ook weten wie mijn Vader is.

Vanaf nu af kent gij hem en hebt hem gezien.

Philippus krijgt dan nog de verduidelijking, dat Hij, Christus in de Vader is en de Vader in Hem (Joh 14:10) en dat de Vader geopenbaard wordt in de Zoon.

De plaatsing van 'Ik ben de Weg: en de Waarheid, en het Leven' in Yesod.

De sephirah Yesod staat onder Tiphereth op de middenzuil van de Otz Chiim en is de laatste sephirah, voordat het uit Hod komend levenspad de basis van de middenzuil in Malkuth bereikt.

Yesod weerspiegelt de zonne-sephirah Tiphereth en waar de maan een zonlicht-weerspiegelaarsters is, beschouwden de Kabbalisten Yesod als de sephirah, waarop de maangeest haar invloed uitoefent.

Maankracht is voor plant, dier en mens een voorbereider tot vernieuwde vruchtbaarheid.

Dat geldt bijvoorbeeld in het etherisch-fysisch domein van de mens van de mens voor de maanstonden van de vrouw, want de maandelijkse herhaalde her-ovulatie volgt het ritme van maan-maanden en niet van onze zonnemaanden!

Wij mogen dit Yesod-werk noemen, maar deze sephirah op de middenzuil heeft als hoofdfunctie een individualiteitvernieuwing in de vorm van een voorbereiding tot nieuwe geestelijke vruchtbaarheid.

Yesod is de synthese van Nezach en Hod en dat niet alleen!

Zij vormt het vergaarbekken van alle boven haar gelegen sephiroth-krachten en dat betekent in de eerste plaats, dat Yesod, naar boven bezien, via Tiphereth en door Daath heen, recht omhoog met Kether in verbinding staat.

In de tweede plaats betekent het, dat door haar in de individu de confrontatieve persona-krachten uit Geburah en Hod, met de identificatieve persona-krachten uit Gedulah en Nezah, samenvloeien.

In de derde plaats is het vergaarbekken Yesod een rustpunt, een pleisterplaats op de levensweg, om rustig-ontspannen op adem te komen, voordat deze weg verder gaat naar Malkuth.

Deze rustpunt-situatie vinden wij uitgedrukt in de 7e categorie van Aristoteles, 'keisthai' genaamd, wat 'liggen' betekent en een kernachtige weergave is voor de ligging, de gesitueerdheid, die ontstaan is als het gevolg van alle vorige categorieën.

Liggen, letterlijk genomen, is de meest uitgesproken rusthouding bovendien.

Weer blijkt, dat Aristoteles zich beperkt tot de vorm van deze sephirah en zich met de rijke inhoud niet inlaat.

En hoe rijk is deze inhoud niet, waar de inhouden van de middenzuil en die der twee zijzuilen convergeren in Yesod.

De linker zuil heeft de mens zijn buitenwereld (Geburah) en zijn binnenwereld (Hod) doen kennen in confrontatieve opstelling.

De rechterzuil schonk hem de levenskracht, die hij identificatief kon consumeren in Gedulah en die hij met productieve identificatie in bestending kon brengen in Nezach.

Als Christus nu zegt, dat Hij de weg is: en de Waarheid, en het Leven, verbindt hij - typische Yesod-functie - de linker Otz Chiim-zuil met de rechterzuil.

Christus herstelt de breuk tussen de boom des levens en de boom der kennis uit Genesis 2:9.

Hij voegt Waarheid en Leven samen tot een hogere eenheid.

Deze synthese verwoordt Christus eerst in zijn definitie van 'de weg', met de herhaling van het woordje 'en'.

De weg wordt immers genoemd: 'kai he altheia, kai he zooe (kai=en), dan door de toevoeging: 'Niemand komt tot de Vader, dan door Mij.

Dat is: dan langs deze weg.

Daar laat Christus al spoedig op volgen: 'Van nu af kent gij hem en hebt hem gezien'.

Voor dit 'hebt gij hem gezien' is de gave die Yesod aanbiedt in het laten convergeren van linker en rechter Otz Chiim-zuil onontbeerlijk. Hoezo onontbeerlijk?

Enige uitleg moge het antwoord op die vraag geven.

In Christus' woordgebruik is de vader de ganse volheid der geestelijke wereld.

De Vader omsluit als kroon der heilige Drie-eenheid alle Hiërarchieën.

Een mens, die zich deel weet en voelt van de geestelijke wereld is een gelovig mens.

Vergelijkt hij die wereld met een oceaan, waarvan hij de kwantiteit - dat is de diepte en de omvang - nooit peilen kan, dan beseft hij nochtans dat hij een druppel dezer oceaan is en dat de druppel van dezelfde kwaliteit is, als de totaliteit van de oceaan.

Zo voelt de mens zijn begrensdheid aan, als een deeltje van het onbegrensde.

Kan nu de mens, die in Hod zichzelf heeft leren kennen, in Yesod deze druppelkennis uitbreiden tot echte kennis van de oceaan, dus door iets van te zien te krijgen?

Christus beantwoordt die vraag in bevestigende zin, wijl in Hem de Vader zich geopenbaard heeft, d.w.z. voor de mens zichtbaar en kenbaar gemaakt.

Om tot een dergelijke beleving te kunnen komen is de Yesod-positie nodig, waar confrontatie en identificatie samenvloeien.

Het innerlijk bestand-zijn, dat de mens in Hod veroverd heeft, is er de garantie voor, dat hij zonder zijn individueel bestaan in gevaar te brengen, dus op basis der Hod-confrontatie, zich identificatief kan verbinden met de geestelijke wereld, zodat deze zichtbaar en/of hoorbaar, en/of inleefbaar voor hem kan worden.

Hij kan dan identificatief confronteren, anders gezegd: op de gecontinueerde grondtoon zijner begrensdheid, het onbegrensde leren kennen.

Het gevolg daarvan is, dat het onbegrensde op zijn beurt, de continue grondtoon wordt van 's mensen individuele begrenzing.

Het zal de lezer gaandeweg duidelijk geworden zijn, dat wil de mens de sephirah Yesod bereiken en bewonen en dus Christus' Yesod-kracht in zich kunnen opnemen, hij daarvoor veel geleerd en zich eigen gemaakt moet hebben.

De door Christus nu geopenbaarde weg wordt immers gekenmerkt door Waarheid en Leven.

De mens dient dan in vorige sephiroth van zijn levenspad afstand hebben kunnen doen van schijnwaarheden en schijnleven.

Maar hij doet er goed aan op zijn hoede te blijven, want Lucifer is bijzonder bekwaam in het aanreiken van schijnleven en Ahriman is niet karig met het rond zaaien van schijnwaarheden.

AFBEELDING VAN DE OUDE "OTZ-CHIIM"     AFBEELDING VAN DE NIEUWE "OTZ-CHIIM" MET DE ZEVEN IK-BEN-WOORDEN