OVERIGE: SPOORZOEKEN   

  SPIRITISME: LEVEN NA DE DOOD  

Het Spiritisme (het woord is afgeleid van het Latijnse spiritus dat geest betekent) houdt zich bezig met de geesten en wel met die der afgestorvenen.

Het is overtuigd dat de zielen na de dood voortleven en met de nog levenden zich in contact kunnen stellen.

De van het stoffelijk omhulsel bevrijde mensen worden geesten en uit die geestenwereld meent het werkelijke openbaringen en verschijningen te ontvangen.

Occulte verschijnselen vinden volgens de Spiritist daarin hun verklaring, dat ze veroorzaakt worden door geesten van afgestorvenen.

Die uit de geestenwereld ontvangen kennis vormt dan de grondslag, waarop een gehele levens- en wereldbeschouwing wordt opgebouwd.

Als de grote zegen van de spiritistische verschijnselen noemen de voorstanders, dat daardoor het bewijs van het voortleven der ziel en van haar individualiteit geleverd is en de twijfel omtrent de toekomst is opgeheven.

De geboorteplaats van het moderne Spiritisme is echter Hydesville, een dorpje in de staat Nwe York, waar naar beweerd wordt in de nacht van 31 maart 1848 een sensationele gebeurtenis plaats vond: een geest openbaarde zich door kloppen aan de meisjes Fox.

Door een vernuftig systeem van kloppingen werd nader contact gekregen met de geest en kwamen de meisjes te weten, wat de geheimzinnige klopper wilde meedelen.

Met hem werd afgesproken: het woord neen zou door een klop worden aangegeven, het woord onzeker door twee en het woord ja door drie slagen. Voorts werd er bepaald dat iemand de letters van het alfabet naar de rij zou opnoemen en bij de bedoelde letter driemaal zou geklopt worden, totdat de mededeling geschied was.

En wat deelde de geheimzinnige klopper nu mede?

Hij beweerde de geest van een in dat huis vermoorde en in de kelder begraven marskramer te zijn.

Hij was gekomen om de opmerkzaamheid van denkende mensen te trekken, en een nieuw tijdperk van het verkeer tussen de geestelijke wereld en de bewoners der aarde aan te kondigen.

Felix Ortt merkt in zijn boek Het Spiritisme over dit merkwaardig gebeuren op: 'Ofschoon men dadelijk ging graven, had dit geen resultaat.

In de zomer werd het graafwerk voortgezet en toen had het graven succes: men vond op 5 voet diepte een plank, potscherven, houtskool en kalk en eindelijk enig mensenhaar en verschillende beenderen, die bij anatomisch onderzoek afkomstig bleken te zijn van een menselijke geraamte.

Het geval Fox verwekte grote opschudding en veel mensen, die pijnlijke verliezen hadden geleden en treurden over het gemis van hun gestorven geliefden, probeerden eveneens in contact te komen met de geesten van afgestorvenen.

De communicatie tussen de gestorvenen en de op aarde levende mens doet zich in velerlei vormen voor.

Een zeer bekende vorm is de z.g. tafelklopping.

Enige personen - onder hen moet minstens een medium zijn - nemen aan een tafel plaats, waarop zij zeer losjes de handen leggen.

Na enige tijd begint dan meestal de tafels te bewegen en met de poten op de vloer te tikken. Volgens een vaste afspraak geldt een tik voor a, twee tikken voor b enz.

Op die manier kunnen lange mededelingen doorkomen.

Een andere manier om de mededelingen op te tekenen is het planchettenschrift.

Een planchetten is een plankje, dat op drie kogeltjes loopt en gemakkelijk in beweging is te brengen.

Door het midden van het plankje wordt een potlood of stukje houtskool gestoken.

De planchetten wordt nu op een groot stuk papier op tafel geplaatst.

Twee personen (een moet medium wezen) leggen hun hand er op.

Na enige tijd begint de planchetten te bewegen en wordt door het potlood of houtskool schrift voortgebracht.

Ook komt het automatisch schrift voor.

Het medium schrijft in trancetoestand de mededelingen neer, zonder dat het zich bewust is, wat geschreven wordt.

Zelfs verzen en gedichten worden wel mediamiek ontvangen.

Ook schilderstukken worden volgens Spiritisten door schildermedia ontvangen.

Zo moet in 1929 de overleden Jacob Maris zich gemanifesteerd en een zekere Herman Mansveld gevraagd hebben of deze zich ter zijner beschikking wilde stellen - hij zou trachten door Mansveld te schilderen.

Dit geschiedde ook en... het typisch Hollendse landschap met rivier en bewolkte lucht is niet te onderscheiden van Maris' aardse voortbrengselen.

Ook de indirecte stem komt voor: de geest, die zich zoekt te manifesteren, spreekt door het stemorgaan van het in diepe trance zijnde medium.

Weer een ander vorm van communicatie is de directe stem.

Bij deze manifestatie spreekt de geest met eigen stem zonder gebruik te maken van de stemorganen van het medium.

Alleen wordt bij deze seance meestal gebruik gemaakt van een trompet (megafoon) om de stem te versterken.

Zelfs verschenen de geesten soms in een zichtbare en tastbare gestalte, zodat ze konden gefotografeerd worden.

Vooral deze geestenfotografie beschouwt men als een frappant bewijs voor een leven na de stoffelijke dood.

Men laat zich fotograferen bij een medium, dat deze gave bezit.

Dikwijls verschijnt dan op de foto behalve de persoon een zogenaamde extra: een afbeelding van een vriend of familielid, die overleden is.

Hoe staat het Spiritisme tegenover de christelijke heilsfeiten?

Het is opmerkelijk dat veel boodschappen, die op spiritistische seances ontvangen worden, lijnrecht in tegenspraak met de bijbelse boodschap zijn.

De bekende Ned. Spiritist Mr van Rossum heeft veel uitspraken van geesten in een boek verzameld.

Christus wordt daarin niet als de Zoon van God, als de Verlosser erkend, want zonde is zwakheid, die langs de weg van ontwikkeling overwonnen kan worden.

Een eenstemmig oordeel over de persoon van Christus heeft men niet.

Volgens sommigen is hij een verheven medium, anderen achten de vraag of Jezus werkelijk geleefd heeft van weinig belang.

Als we maar met de geest van Christus vervuld zijn! Scherp veroordeelt het Spiritisme de leer der voorbeschikking.

God is de God der liefde, die niet een Zijner schepselen laat verloren gaan. Eeuwige verdoemenis bestaat niet.

Ook voor de geestelijke laagst gezonkenen zal in het hiernamaals eens de tijd aanbreken, dat hij tot inzicht zijner fouten komt, de zucht naar het betere geboren wordt en het heerlijke licht van Gods almachtige liefde na wroeging, berouw en grote strijd eindelijk opgaat.

De gestorvenen zijn, aan de overzij aangekomen, juist zoals ze het aardse leven verlieten, d.w.z. met hun ontwikkeling en deugden, maar ook met hun gebreken.

Aan de overzijde zullen we het aardse vervolgen.

Evenals op aarde moeten we daar proberen onze gebreken te boven te komen. Langzamerhand worden we dan geschikt voor de betere sferen en langs de trap der evolutie tot het volle leven gevoerd.

Niet door geloof aan dogma's komen we vooruit, maar de goede onzelfzuchtige daad wordt van ons gevraagd.

De verbetering van eigen fouten is hier, maar ook aan de overzij de weg om tot het hoogste te geraken.

De uitspraken van mediums zijn voor een groot deel terug te brengen tot zielsindrukken van het medium zelf, die op een gegeven ogenblik uit het onderbewustzijn naar boven stijgen of onder invloed van anderen tot uiting komen.

Het zijn de uit het dagbewustzijn verdrongen complexen van ideeën en wensen, die als geesten zich manifesteren.

'Het kan aan geen twijfel onderhevig zijn', schrijft dr. Tenhaeff, een bekend parapsycholoog, 'of wij moeten en een groot aantal 'geesten', die zich op de seances der spiritisten heten te manifesteren, neurotische symptomen zien, geobjectiveerde droombeelden.

Een groot aantal der z.g. spiritistische media leeft hun verdrongen wensleven in deze 'geesten' uit, reageert in deze 'geesten' af ten opzichte van een publiek.'

Hij illustreert dit met het merkwaardige feit, dat hij bij ongehuwde vrouwelijke mediums de controlegeest herhaaldelijk verdwijnt, wanneer het medium zich verlooft of in het huwelijk treedt.

De geesten waren 'Ersatzmannen', die nu overbodig zijn geworden.

Met geheime krachten in de mens dient gerekend te worden, zoals met de magnetische kracht, waardoor het geheimzinnige en buitengewone een gewone natuurlijke verklaring vindt.

Ook kunnen suggestie en hypnose een grote rol spelen in de geheimzinnige sfeer van lichtgevoelige deelnemers aan en seance.

Bij de tafelbeweging of tafeldans denkt de Spiritist aan een inwerking van een of andere geest.

Niet-Spiritisten geven echter een andere verklaring: De tafeldans ontstaat door onbewuste bewegingen van de omzittenden, die in gespannen verwachting al hun aandacht richten op de te verwachten beweging.

Wanneer onze geest al haat aandacht bepaalt bij een woord, dan kunnen we niet laten het te fluisteren; wanneer we sterk denken aan een bepaalde beweging, maken we die beweging zonder dat we het weten.

Prof. Wiersma toonde dit aan met de volgende eenvoudige proef; een proefpersoon zit in 't donker, steekt zijn wijsvinger uit en nu vraagt men hen niet anders te doen dan te denken: mijn vinger gaat naar beneden, of gaat naar boven.

Nu bleek, dat die vinger deed wat de proefpersoon dacht, zonder dat deze er iets van bemerkte.

In dit verband is belangrijk hetgeen een Gereformeerde jonge man mij enige tijd geleden schreef: Ik zelf bezit de macht om een tafel naar verkiezing te laten dansen, bewegen, of stil te laten staan, zonder ze met spierkracht te bewerken.

De toppen van mij vingers werken dan als magneten, welke door mijn verstandelijke wil in- en uitgeschakeld kunnen worden, zodat de tafel omhoog wipt tegen mijn vingertoppen, of vast op de vloer blijft staan, naar gelang ik zelf wil hebben.

Wel moet ik meedelen, dat dit een buitengewoon inspannende geestelijke arbeid is, die je ten zeerste afmat...

Waar het echter om gaat en wat voor ons, christenen, het belangrijkste is, het heeft niets te maken met geesten van gestorvenen personen.

Ik of andere personen, welke door spiritisten 'medium' worden genoemd, kunnen naar eigen verkiezing zo'n tafeltje laten dansen of stilstaan.

Je kunt zo'n tafeltje eenmaal laten tikken en weer doen ophouden, en weer onmiddellijk nalaten tikken enz.

Je doet dit als het schrijven vaneen brief.

Ik hoop, dat dit schrijven u van nut kan zijn en dat dit dient om vele christenen deze zaak nuchter laten zien.