OVERIGE: SPOORZOEKEN   

  VRIJMETSELARIJ: KEN UZELF, BEHEERS UZELF, VEREDEL UZELF  

Naar haar diepste wezen beschouwd is Vrijmetselarij de innerlijke drang geboren, zich in een voortdurend streven openbarende gezindheid om de mens de mensheid te doen zijn in overeenstemming met hun hoge aanleg en hun bestemming.

Vrijmetselarij is bewuste zelfopvoeding, persoonlijkheidsvorming, opbouw van 's mensen innerlijk zelf, zodat hij zich steeds meer bewust wordt van zijn geestelijk wezen.

Door deze innerlijke opbouw, deze arbeid aan zichzelf arbeidt de mens tegelijk aan de medemens en daar door aan een betere wereld.

Allereerst openbaart zich in de Vrijmetselarij de humanistische geestesrichting.

Zij kiest haar grondslag in de erkenning van de hoge waarde der menselijke persoonlijkheid en zoekt de toepassing van haar streven in de beoefening van de hoogste levenskunst, in de beleving van het humanisme.

De leuze van de ware Vrijmetselaar is: ken uzelf, beheers uzelf, veredel uzelf! Zoek wijsheid, kracht en schoonheid!

De mens staat zo hoog, dat wedergeboorte en bekering niet nodig zijn.

De natuurlijke mens is niet geneigd tot alle kwaad, maar in elk mens zijn alle ontwikkelingsvoorwaarden, alle regenerende krachten aanwezig, waardoor hij zich harmonisch kan ontwikkelen.

De broederschap der mensheid berust op de eenheid van de inwonende Goddelijke Geest.

De grondtrek van de Vrijmetselarij is mensverheerlijking.

Niet God, de mens komt op de troon.

Vrijmetselarij is de mens aan zichzelf teruggeven.

Nauw hangt hiermede haar tweede wezenstrek samen: de absolute autonomie van de menselijke geest.

De hoge waarde van de menselijke persoonlijkheid eist absolute vrijheid in de ontplooiing van de persoonlijkheid.

Zij acht elk dwingend ingrijpen van kerk en staat ontoelaatbaar.

Het recht op vrije ontwikkeling gaat boven hun rechten.

De Vrijmetselarij vraagt voor de mens volkomen gewetensvrijheid, volkomen vrijheid van denken en vrijheid bij het zich vormen van een levensbeschouwing.

Weg met de dwang van het opgelegde dogma!

Voorheen beheerste de kerk het gedachteleven, doch voortaan staat de mens in het middelpunt van het denken.

Vrijmetselarij is de cultus van de vrije en redelijke mens.

De cultus van de humaniteit.

Daarom is haar derde kenmerk ook haar verdraagzaamheid, waarin zij geen enkele vorm van godsdienst aanbeveelt, maar ook geen enkele bestrijdt.

De mens moet zelf maar weten welke godsdienstige overtuiging hij de zijne wil noemen.

Ieder is vrij om te gaan naar die tempel, waar hij God dient en noemt en belijdt op zijn wijze.

Het bekende woord van de vrijmetselaar Frederik de Grote: 'laat ieder op zijn eigen wijze zalig worden', onderschrijft de gehele Loge.

wil geen 'soort' van godsdienst zijn, maar universele religie in de meest verheven zin des woords.

Voor de Vrijmetselaar ligt meer bekoring in het zoeken naar waarheid, omdat de krachten van de mens zich uitbreiden.

Met opzet spreekt dan ook de Vrijmetselarij zich zo vaag mogelijk uit om niemand af te stoten.

Liever dan van God (een positieve naam) spreekt ze van de 'Opperbouwmeester van het Heelal', 'een symbolische uitdrukking, die gelijk is een kerk, waarin elk die waarheid kan genieten, die uit zijn inzicht en ervaring voortkomt).

Zij wil niet allen Christenen, maar ook Mohammedanen, Boeddhisten en aanhangers van welke godsdienst ook als leden opnemen.

De eenheidsgodsdienst van de Loge is echter pantheïstisch.

De scheppende kracht van een eeuwige Bouwmeester openbaart zich in alles en in allen en is daarmede een.

De mens, die vast vertrouwt in de werkelijkheid ener geestelijke, zedelijke, de mens en de mensheid voortstuwende wereldorde, en die werkelijkheid beleeft komt allengs tot het besef, dat de diepste grond van 's mensen wezen ook de diepste grond van alle dingen is.

Hij wordt zich van zichzelf bewust en zulk een mens heeft door zichzelf ook God gevonden.

pantheïst Spinoza wordt dan ook in de kringen der Vrijmetselaars als een voorganger en meester vereerd.

Tenslotte: de Vrijmetselarij erkent de gelijkheid in wezen van alle mensen, de algemene broederschap der mensen en acht het ieders plicht om met toewijding te arbeiden aan het welzijn der gemeenschap.

De gehele mensheid zonder onderscheid van ras, godsdienst, natie of kleur heeft met te zien en te behandelen als een grote stam, als een geheel, dat bestemd en geschikt is om het beste, wat in de humanitaire gedachten leeft, tot uiting en werkelijkheid in de mensensamenleving te brengen.

Het grootste geluk van een mens ligt niet in het gelukkig zijn maar in het gelukkig maken en in de maatschappij is overvloedig gelegenheid om anderen te helpen en te steunen.

Het is nu reeds enigermate duidelijk, waarom de symboliek en ritualistiek bij de Orde zulk een belangrijke plaats inneemt.

Omdat ieder het symbool kan uitleggen op zijn eigen wijze.

Het symbool vertolkt een grondgedachte en laat daarnaast ruimte voor persoonlijke opvattingen, het is een gesluierd beeld, dat het besef van een verborgen zin wekt.

De Christenen spreken van God, de Mohammedanen van Allah, anderen van Brahma enz.

De symbolische uitdrukking 'Opperbouwmeester' spreekt allen toe.

Ieder kan dit begrip vullen met zijn inhoud. Ieder kan achter dit symbool het beeld plaatsen, dat in zijn ziel besloten is.

De Vrijmetselaar acht de symboliek de ware, enig mogelijke wereldtaal. Onderscheid wordt gemaakt tussen getal-, bouw-, licht- en woordsymboliek. Getalsymboliek: 4: het symbool van het stoffelijke; 3: de band tussen het stoffelijke en geestelijke; 3 + 4 maken 7, 3 X 4 is 12 - ook 7 en 12 hebben symbolische betekenis.

Bouwsymboliek: een innig verband wordt gelegd tussen het bouwen aan de tempel der mensheid en de symboliek van bouwen en al wat met bouwen verband houdt: bouwmeester, tempel, mozaïekvloer, ruwe steen, tekenbord, passer, winkelhaak, schietlood enz.

Lichtsymboliek: sterrenhemel, teken van de dierenriem, reizen naar het licht, het licht ontvangen enz.

Woordsymboliek: de symbolieke woorden: wijsheid, kracht en schoonheid.

Dit drietal wordt genoemd de maçonnieke Triniteit (Drie-eenheid).

De tempel der mensheid rust op drie zuilen, door deze sacramentele woorden aangeduid: Wijsheid moet de bouw leiden; Kracht voere hem uit; Schoonheid siere de bouw.