SAI BABA: OVER DE BHAGAVAD GITA 

  TAMAS, RAJAS, SATTVA  

Swami heeft al eerder gezegd dat onthechting niet betekent alles achterlaten, naar het woud gaan en het leven van een sannyais gaan leiden.

Tapas of boetedoening heeft geen betrekking op bepaalde lichaamshoudingen of op de lichamelijke bevestigen.

Tapas betekent de intense kwelling die je ervaart als je jezelf gescheiden voelt van God.

Als je die kwelling van gescheiden zijn bij je draagt waar je ook bent, dan ben je bezig met tapas.

Gedurende de ervaring van deze kwelling met zijn intense streven om God te bereiken, zul je niet onder de betovering van de drie guna's geraken; de drie kenmerken of eigenschappen tamas, rajas, en sattva. Op dat ogenblik zullen alle guna's samensmelten en een worden.

Deze vereniging van de drie guna's kan worden omschreven als tapas.

Samen hiermee komt er een onuitputtelijke vreugde over je, de ware gelukzaligheid van ananda.

Dus de werkelijke tapas is het punt waar de drie guna's tot een versmelten en ananda of eeuwige vreugde en gelukzaligheid ontstaat.

Om dit beter te begrijpen volgt hier een voorbeeld uit het dagelijks leven.

Iedere dag geniet je van de zegeningen van de elektriciteit.

Misschien heb je in je kamer een elektrische ventilator.

Aan de motor van de ventilator zijn drie rotorbladen, zouden ze niet zoveel wind produceren.

Maar als ze gezamenlijk ronddraaien, samen als een blad bewegen, dan geeft de ventilator een heerlijke luchtstroom.

Dus je kunt alleen maar van die koele wind genieten als de bladen alle drie samen ronddraaien als een.

Op precies dezelfde manier kun je als de drie guna's in elkaar opgaan en als een samenwerken, de ware gelukzaligheid ervaren.

In dit voorbeeld kan je hart worden vergeleken met de kamer waar de ventilator in hangt.

De drie guna's zijn te vergelijken met de drie bladen van de ventilator.

Je buddhi of intellect kan worden beschouwd als de elektriciteitsschakelaar.

Je spirituele kracht, de energie die voortkomt uit het Atma, kan worden gedacht als de elektriciteit die de ventilator van energie voorziet.

Je sadhana is het proces waarmee je je intellect zuivert en daarmee de schakelaar aanzet.

Als de drie guna's in harmonie samenwerken, zoals de drie bladen van de ventilator samen ronddraaien, wordt heel je kwelling omgezet in gelukzaligheid.

Op deze mannier kun je je levensenergie en gehele spirituele kracht omzetten in tapas en gelukzaligheid.

In plaats dat hij dit pad van tapagunu volgt, bevordert de mens heden ten dage de tamaguna.

Dat wil zeggen luiheid en intellectuele traagheid.

Hij veronachtzaamt tapas en vergeet hoe ze moet worden verricht.

Als je blik laat ronddwalen in de tijdelijke en voorbijgaande wereld, wordt ze traag en lui (tamas).

Als je je blik en je bewustzijn concentreert op de blijvende God, dan wordt ze tapas.

Swami heeft hiervan het volgende voorbeeld gegeven:

Een deur kan stevig op slot zitten.

Als je hem wilt opendoen, moet je de sleutel in het slot steken en naar rechts draaien, dan gaat hij open.

Maar als je de sleutel naar links draait, blijft het slot dicht.

Het is hetzelfde slot en dezelfde sleutel.

Het verschil zit in de manier waarop je de sleutel omdraait.

Je hart is het slot en je geest de sleutel.

Als je je geest naar God keert, krijg je bevrijding.

Als je haar keert naar de materiele wereld, blijf je gebonden.

Het is dezelfde geest die zowel bevrijding als gebondenheid kan veroorzaken.