|
KRISHNAMURTI: LEVEN ZONDER GEWELD ANALYSE EN ANALYSERENDE Bij analyse is er altijd degene die analyseert en het geanalyseerde. De analyserende is een van de vele
fragmenten waaruit wij zijn samengesteld. Een fragment neemt de autoriteit van
de analyserende op zich en begint te analyseren. Wat betekent dit? De analyserende is de censor, de
persoon die aanneemt dat hij over kennis beschikt en daardoor bevoegd is tot analyseren. Als zijn analyse niet volledig, niet
oprecht en niet zonder vertekening is, heeft zij geen enkele waarde. Begrijp dit a.u.b. heel duidelijk,
want de spreker verwerpt de noodzaak van welke soort analyse, op welk moment dan ook.
Het is een nogal bittere pil om te
slikken, want de meesten van ons zijn wel eens in analyse geweest, krijgen ermee te maken
of hebben het bestudeerd. Analyse houdt niet alleen in dat er
een analyserende is die los staat van het geanalyseerde maar veronderstelt eveneens tijd. Het analyseren zal geleidelijk moeten
gaan, stap voor stap, de hele serie fragmenten waaruit je bent samengesteld, en dat vergt
jaren. En als je analyseert moet je geest
absoluut helder en vrij zijn. Er spelen dus verschillende factoren
een rol: de analyserende, een fragment dat zichzelf afscheidt van ander fragmenten en
zegt: 'ik ga analyseren'; en bovendien tijd, dag in dag uit, kijken, kritiseren, afkeuren,
oordelen, evalueren en herinneren. Ook het hele toneelstuk van dromen
speelt hier bij een rol; men vraagt zich nooit af of dromen eigenlijk wel noodzakelijk is
- hoewel alle psychologen beweren dat je moet dromen, omdat je anders gestoord raakt. Wie is dus degene die analyseert? Het is een deel van je zelf, een deel
van je geest, die bezig is andere delen te analyseren; het is het product van vroegere
ervaringen, opgedane kennis, bestaan de waardeoordelen; het is het centrum van waaruit het
onderzoek plaatsvindt.
Heeft dat centrum enige realiteit,
enige betekenis? Ieder van ons functioneert vanuit een centrum en wat is dat centrum? Dat centrum is het middelpunt van
angst, onrust, afgunst, genoegen, wanhoop, hoop, afhankelijkheid, ambitie, wedijver - van
daaruit leven en handelen wij. Dit is geen veronderstelling, geen
theorie, maar een waarneembaar, alledaags feit. Binnen dit centrum bestaan talloze
fragmenten en een van die fragmenten werpt zichzelf op als analyserende, wat iets absurds
is, omdat de analyserende het geanalyseerde is. Je moet het volledig begrijpen, omdat
je er vrij van moet zijn zodra je deze zaal verlaat, zodat je van het leven kunt genieten
en de wereld met andere ogen zult bekijken; zodat je relaties niet langer worden gekleurd
door angst, door jaloezie, door wanhoop; zodat je een mens wordt en niet een gewelddadig
en destructief dier.
De analyserende is dus het
geanalyseerde, en de scheiding tussen de analyserende en het geanalyseerde is de bron van
het hele proces van conflict. Bovendien vergt analyse tijd;
omstreeks de tijd dat je alles hebt geanalyseerd ben je rijp voor het graf zonder ooit te
hebben geleefd. Alleen de ernstige, serieuze mens weet wat het betekent te leven - niet
degene die uit is op vermaak. Daarom is bij dit onderzoek een grote
mate van ernst noodzakelijk. De geest moet volledig vrij zijn van
het idee van analyse, omdat dit zonder betekenis is. Je moet dit inzien, niet omdat de
spreker het zegt, maar door het zien van de aard van het hele proces van analyse. En de waarheid zal inzicht brengen. |