KRISHNAMURTI: DE WERELD - DAT BEN JIJ 

  DE SCHATKKAMER VAN HET VERLEDEN  

We hebben de bewuste geest en de onbewuste - de zogenaamde diepe of verborgen lagen van de geest.

Ik vraag me af, waarom er zoveel belang gehecht wordt aan het onderbewuste.

Het is de schatkamer van het verleden - als men dat al een schat kan noemen.

De erfenis van het ras, de traditie, de herinneringen, de drijfveren, de verhulde eisen, driften, verlangens, strevingen en dwangmatigheden.

De bewuste geest kan natuurlijk onmogelijk door middel van analyse het onderbewuste, al die diepverborgen, geheime lagen van de geest in zijn hele omvang gaan verkennen; dat zou immers jaren en jaren kosten.

Bovendien moet een bewuste geest, die eraan begint het onderbewuste onder de loep nemen, zelf uitzonderlijk wakker en levendig zijn, die onbevooroordeeld kan waarnemen.

Het wordt dus een moeilijke opgave.

Men zegt wel, dat het onderbewuste zich in dromen en ingevingen openbaart, en dat men moet dromen om niet krankzinnig te worden.

Vragen we ons ooit af, waarom we eigenlijk dromen?

We hebben aanvaardt dat dromen nodig is.

Je weet het zelf, we zijn zo traditiegebonden als de mens maar zijn kan, al zijn we erg modern en geweldig wereldwijs, traditie aanvaarden we en we zijn ja-broers.

We zeggen nooit 'nee', twijfelen nooit, zetten nooit een vraagteken.

Er hoeft maar de een of andere gezaghebbende specialist te komen die dit of dat tegen ons zegt en we zijn het er direct mee eens, met de woorden: 'zeker meneer, u weet er meer van dan wij'.

Maar we gaan nu dit hele vraagstuk van het onderbewuste, het bewuste en de dromen grondig bekijken.

Waarom zou je beslist moeten dromen?

Blijkbaar omdat je bewuste geest overdag in beslag genomen wordt door een betrekking, door ruzietjes, door ons gezin, door allerlei prettige afleiding.

Hij kwettert onophoudelijk en eindeloos voort, praat tegen zichzelf, telt dingen af - je weet zelf wel waar hij allemaal mee bezig is.

En als 's nachts de hersenen iets tot rust gekomen zijn en het hele lichaam vrediger geworden is, worden de diepere lagen geacht hun inhoud in de geest te projecteren en suggesties en aanwijzingen te geven, in de hoop dat je die zult begrijpen en zo meer.

Heb je ooit geprobeerd overdag oplettend te zijn zonder iets te corrigeren, om zonder keuze te beseffen wat er gebeurt, te letten op je gedachten en drijfveren, op wat je zegt, op hoe je zit, hoe je bepaalde woorden gebruikt, gebaren maakt - kortom op te letten?

Heb je dat wel eens geprobeerd?

Als je overdag hebt opgelet zonder te pogen iets te corrigeren, zonder bij jezelf te zeggen: 'wat een afschuwelijke gedachte, dat moet ik niet denken'; als je eenvoudig oplet, dan zul je zien dat, door overdag je beweegredenen, eisen en opwellingen aan het licht gebracht te hebben, je geest en je hersenen rustiger zijn, als je 's nachts in slaap valt.

En als je er eenmaal heel veel dieper op ingaat zul je ook merken, dat dromen niet meer mogelijk zijn.

En bijgevolg merkt de geest, wanneer hij 's morgens wakker wordt, hoe geweldig levend en actief, hoe fris en onschuldig hij is.

Ik vraag me af of je gaat proberen al deze dingen in werkelijkheid om te zetten, of dat dit alles alleen maar woorden voor je zijn.

Dan is er de andere kant van het probleem.

Zoals onze geest nu is, is hij de hele dag aan het rekenen, vergelijken en streven, gedreven als hij is; eindeloos voor zich heen kwetterend of kwaad spreken van anderen - je weet zelf waar hij iedere dag, en dan nog de godganse dag mee bezig is.

Een geest die zo is, kan onmogelijk zien wat waar is of opmerken wat onwaar is.

Dat opmerken is slechts mogelijk, als onze geest rustig is.