|
KRISHNAMURTI: TOESPRAKEN MET GEDACHTENWISSELING DENKEN IS TIJD Daarom is de vraag: hoe moeten we een
volledige mutatie tot stand brengen? Een volledige verandering in ons
leeft? Hoe vinden we een verandering, een
mutatie, die al onze problemen zal oplossen? Ik geloof dat de wortel van onze
problemen - van de angst, van het geweld en de overweldigende smart van het leven en het
onophoudelijk najagen van genot - dat de grondoorzaak en kern te doen ophouden, de tijd,
die hetzelfde is als denken? Want weet u, we zijn gewend aan het denkbeeld, aan de traditie, dat geleidelijk aan, heel langzaam de ene dag na de andere, we op een goede dag een ander, we op een goede dag een ander mens zullen zijn. Dat dan dankzij evolutie zich een
mutatie in de geest zal voltrekken, zodat de mensen dan van een volstrekt andere geest
bezield zullen zijn.
Wanneer u ervan uitgaat, dat we eens
op een dag een volledige andere geest zullen bezitten, van een volstrekt andere
hoedanigheid en andere structuur; wanneer u dat accepteert, dan leeft u nog altijd in een
wereld van mechanisch bestaan. En deze generatie zal
verantwoordelijk zijn voor de volgende, door de opvoeding en wat al niet meer; er is dus
helemaal geen vanzelf uit de tijd voortvloeiende verandering 'op een later tijdstip'. We worden allen maar steeds meer, en
niet minder mechanisch. De kernvraag is dus niet, hoe we ons vrij moeten maken van de vrees en van het geweld, of van de ontelbare problemen, waar we allen mee worstelen. Maar de kernvraag is: of het denken -
als tijd - tot een einde kan komen, zodat er feitelijk, psychologisch gesproken, geen
'morgen' bestaat. Begrijpt u wat ik bedoel? Laat dit u toch werkelijk aan het
hart gaan, wees u erbij betrokken, bij deze vraag. We leggen ons zo gauw vast op een
bepaalde handelswijze. Terwijl ik geloof, dat er een
verschil is tussen geëngageerd zijn er ergens bij betrokken zijn.
Wij zijn betrokken bij het leven,
maar we zijn er niet in geëngageerd, we hebben ons er niet toe verbonden. Wanneer u zich verbonden heeft tot een
bepaalde handelwijze, bijv. als communist, als socialist of katholiek, dan is dat
geëngageerd zijn een welbewust denkproces van het intellect. Niets eraan is nieuw. Maar wanneer u betrokken bent, zoals
wij dat zijn in het dagelijkse leven, in al zijn problemen, dan is er geen scheiding, dan
vraagt het geen denkfunctie om erbij betrokken te zijn. U bent het eenvoudig. Wij vragen ons dus af, of het denken
als tijd en als vrees kan ophouden te bestaan. Nu hebben wij dunkt me in voldoende
details uitgelegd, hoe het denken en hoe de tijd werken. Een andere keer zullen wij het van
een andere kant benaderen. Maar de uitleg, de beschrijving zal
nooit de tijd tot een einde doen komen. Het geven van een beschrijving van
overheerlijk voedsel is zonder waarde voor iemand, die honger heeft. Die wil eenvoudig eten.
Wanneer u zich dus tevredenstelt met
de beschrijving van deze denkgewoonte alleen, en zich kunt verzoenen met die beschrijving,
dan komt die daarmee niet tot een einde. Wanneer u betrokken bent bij de vraag
- en u moet erbij betrokken zijn als u de dingen ook maar enigszins ernstig neemt - dan is
voor die serieuze mens alleen dat werkelijke leven. De mensen, die geëngageerd zijn, die
zich verplicht gesteld hebben tegenover de een of andere politieke, sociale of religieuze
beweging die hun het cachet van ernst geeft, zijn niet werkelijk ernstig. Maar wel de mens die volledig
betrokken is bij de dingen en zich volledig bezig houdt met de problemen van het leven -
niet zo terloops, niet als waarnemer die de zaak van buiten af bekijkt - maar er volledig,
totaal, met geest en hart bij betrokken is. Dan heeft u de vraag beantwoordt, de
vraag of de menselijke geest, die voortkomt uit denken, dat weer voortvloeit uit tijd als
evolutie; tijd die verlopen is van het dierentijdperk tot nu, door vele miljoenen jaren,
die deze hersenen heeft doen ontwikkelen, terwijl die hersenen nu mechanisch werken en zo
geweldig gedresseerd en beïnvloed zijn - of het nu mogelijk is een volledige mutatie tot
stand te brengen, zodat we in een volstrekt andere dimensie leven?
De eigenlijke vorm van beantwoording
is analyse; de analyse van het hele levensproces, stap voor stap - niet alleen van de
bewuste, maar ook van de onbewuste geest. De analyse van ieder gevoel, iedere
gedachte, iedere beweging. Dat is wat de analytici en de
psychologen doen. Dat vraagt tijd. En in dat proces ligt tevens een
groot gevaar opgesloten; want om te kunnen analyseren, moet men niet alleen het vermogen
hebben met een geweldige helderheid te analyseren, zonder enig vooroordeel, zonder enige
foute beoordeling - maar bovendien is het volstrekt onmogelijk zo te analyseren, omdat
degene die analyseert geconditioneerd, beïnvloed is. En bovendien is dat hele
intellectuele, analytische, verbale proces een kwestie van tijd. Terwijl u aan het analyseren bent - de ene dag na de andere - gaat het mechanische proces van de samenleving, van de cultuur, voort uw geest te vormen, u voort te stuwen, u te schuiven en uw richting te bepalen.
Analyse is dus niet de manier. U moet zien hoe waar dat is. Want als u dat inziet en de
onjuistheid van de analyse beseft, werpt u die volledig terzijde. Wanneer u die analytische methode ten
enenmale van de hand heeft gewezen, zoals we dat vandaag in zekere mate hebben gedaan,
wanneer u de onjuistheid ervan ziet, ziet u het in het ware licht. Akkoord? Wanneer u ziet dat iets onjuist is en
het erkent als zodanig, dan is die handeling op zichzelf waarheid. En als u dat doet; als u dus de
onwaarheid van de analyse doorziet, wat blijft u dan over? Dan staat u oog in oog met het
vraagstuk van het toezien zonder stuwkracht van hem, die analyseert. Dan ziet u toe, dan ziet u zonder
analyse rechtstreeks het feit. Dan kijkt u naar de vrees als met een
nieuwe, onbevangen ogen, nietwaar? Dan is er geen kwestie van
overwinnen, van analyseren, maar van toezien, u kijkt naar de vrees als naar dat
tulpenveld.
Wanneer u die vrees bekijkt zonder
dat er iemand is, die analyseert, die denkt, de waarneemt, is er dan nog vrees? U kunt alleen zo toezien, wanneer de
geest volledig stil is. Wanneer u naar het tulpenveld kijkt en uw geest is zonder aandacht en kwettert voort, dan kijkt u in werkelijkheid niet naar de bloemen. Maar indien u er uw volledige,
absolute aandacht aangeeft, nl. uw geest, uw hart, uw zenuwgestel, uw oren, uw ogen, alles
geeft om volledig te zien, dan ziet u dat er totaal geen splitsing en daarom geen vrees
is. Dit kunt u niet van mij aannemen: dit
moet u zelf doen! Dat betekent dat u erbij betrokken
moet zijn. En u bent erbij betrokken, met uw
hele leven. En daarom is gadeslaan het grootste
van alle wonderen. Iets anders hoeft u niet te doen:
geef alleen maar uw volledige aandacht aan het kijken naar dat veld, aan het kijken naar
uw vrouw of uw man, naar uw geloof, uw opvattingen, uw oordelen, uw waardebepalingen. Dan zult u zien dat er geen
angsttoestand is. De geest heeft dan een ontzaglijke
verandering ondergaan. Alleen de verdeelde, afgeleide geest sticht kwaad. |