KRISHNAMURTI: VRIJHEID EN MEDITATIE 

  HANDELING ZONDER DENKBEELD  

Vraag: Gij bepleit handeling zonder denkbeeld, teneinde de waarheid te doen komen.

Is het mogelijk te allen tijde te handelen zonder denkbeeld, d.w.z. zonder een doel in het oog te houden?

Krishnamurti: Wat is onze handeling op het ogenblik?

Wat bedoelen wij met handeling?

Onze handeling - wat wij wensen te doen of te zijn - is immers op een denkbeeld gebaseerd?

Dat is alles, wat wij weten; we hebben denkbeelden, idealen, beloften, verschillende formules betreffende wat wij zijn en wat wij niet zijn.

De grondslag voor ons handelen is beloning in de toekomst of vrees voor straf.

Dat weten immers?

Zulk een activiteit werkt afzonderend, zelf-opsluitend.

Gij hebt een denkbeeld over deugd en in overeenstemming met dat denkbeeld over deugd en in overeenstemming met dat denkbeeld leeft ge, handelt ge, in uw verhoudingen.

Voor u betekenen collectieve of individuele verhoudingen, handelen, i.v.m. een ideaal, een deugd, een succes, enz.

Wanneer mijn handeling gebaseerd is op een ideaal, d.i. op een denkbeeld - zoals 'ik moet moedig zijn', 'ik moet het voorbeeld volgen', 'ik moet liefdadig zijn', 'ik moet sociaal bewust zijn', enz - dan vormt en leidt dat denkbeeld mijn handeling.

Wij zeggen allen: 'er is een voorbeeld van deugd, dat ik moet volgen', hetgeen betekent: 'ik moet in overeenstemming daarmee leven'.

Handeling is dus op deze idee gebaseerd.

Tussen handeling en idee is een kloof, een scheiding, er is het tijdsproces.

Zo is het immers?

Met andere woorden: ik ben niet barmhartig, ik heb niet lief, er is geen vergevensgezindheid in mijn hart, doch ik gevoel, dat ik barmhartig moet zijn.

Er is dus een kloof wat ik ben en wat ik zou moeten zijn; en wij proberen voortdurend die kloof te overbruggen.

Zo is immers onze activiteit.

Wat zou er nu gebeuren, indien het denkbeeld niet bestond?

Gij zou dan met een slag de kloof hebben verwijderd, nietwaar?

Dan zal ge zijn, wat ge zijt.

Gij zegt: 'ik ben lelijk, ik mooi worden: wat moet ik daartoe doen?' - hetgeen handeling is, gebaseerd op idee.

Gij zegt: 'ik ken geen mededogen, ik moet meedogend worden'.

Gij voert dus het denkbeeld in, afgescheiden van de handeling.

Daarom ontstaat er nooit ware handeling uit wat ge zijt, doch altijd een handeling, gebaseerd op het ideaal van wat ge zou willen zijn.

De domme mens zegt altijd, dat hij pienter zal worden.

Hij zwoegt en worstelt om het te worden; hij houdt nooit op en zegt nooit: 'ik ben dom'.

Daarom is zijn handeling, welke gebaseerd is op een idee, in het geheel geen handeling.

Handelen betekent doen, bewegen.

Wanneer gij echter een denkbeeld hebt, dan is dit louter ideeënvorming; het denkproces is in werking in verband met de handeling.

Wat zou er gebeuren als er geen denkbeeld was?

Gij zijt wat ge zijt.

Gij zijt onbarmhartig, ge zijt niet vergevensgezind, ge zijt wreed, dom, onnadenkend.

Kunt ge daarbij blijven?

Indien gij dat doet, zie dan eens wat er gebeurt.

Ik erken onbarmhartig, dom te zijn, wat gebeurt ere dan, wanneer ik ervan gewaar ben, dat het zo is ?.

Is er dan geen barmhartigheid, is er dan geen intelligentie?

Wanneer ik mijn onbarmhartigheid volkomen herken in mijzelf, niet met woorden, niet kunstmatig, wanneer ik realiseer, dat ik onbarmhartig en liefdeloos ben, is er dan niet, juist in dat inzicht van wat is, liefde?

Word ik dan niet onmiddellijk barmhartig?

Indien ik de noodzaak inzie om schoon te zijn, is dat heel eenvoudig; ik ga mij wassen.

Indien het echter een ideaal is, dat ik rein zou moeten zijn, wat gebeurt er dan?

Dan wordt reinheid uitgesteld of ze is oppervlakkig.

Handeling op een denkbeeld gebaseerd is zeer oppervlakkig, zij is in het geheel geen ware handeling, zij is slechts ideeënvorming, hetgeen niet anders betekent, dan dat het denkproces werkt.

De handeling, welke ons als menselijke wezens transformeert, welke regeneratie, verlossing, transformatie brengt of hoe ge deze noemen wilt, is niet op een denkbeeld gebaseerd.

Zij is de daad, welke ongeacht de erop volgende beloning of straf, wordt verricht.

Zulk een handeling is tijdloos, omdat de geest, welke het tijdsproces is, het berekende, verdelende, isolerende proces, er niet aan te pas komt.

Deze kwestie is niet zo gemakkelijk op te lossen.

De meesten uwer stellen vragen en verwachten als antwoord 'ja' of 'neen'.

Het is gemakkelijk om vragen te stellen, zoals 'wat bedoelt ge' en dan te gaan zitten en mij te laten uitleggen, doch het is veel moeilijker om voor uzelf het antwoord te ontdekken, om zo diep, zo helder en zonder enige corruptie op het probleem in te gaan, dat het probleem vanzelf oplost.

Dit kan slechts gebeuren, wanneer de geest werkelijk stil is tegenover het probleem.

Indien ge het probleem liefheb, is het even mooi als de zonsondergang.

Indien ge het probleem bestrijdt, zult ge het nimmer begrijpen.

De meesten onzer bestrijden het, omdat we bang zijn voor het resultaat, voor wat er misschien zal gebeuren, indien we verder gaan, en zo missen we de betekenis en de omvang van het probleem.