|
KRISHNAMURTI: EEN SPIEGEL VOOR MENSEN HUNKEREN DOET VREES ONTSTAAN Hunkeren doet vrees ontstaan, vrees
maakt afhankelijk... Hoe groter die afhankelijkheid is,
des te groter de innerlijke armoede. Als je deze armoede, deze eenzaamheid
gaat beseffen, probeer je ze te verbloemen, de leegte op te vullen met kennis of
activiteit, met afleiding of geheimzinnigheid. Hoe meer men dat doet, des te dieper
de werkelijke oorzaak van de eenzaamheid verborgen raakt. Het 'ik' is onverzadigbaar, 't is net
een kom met een barst erin, een bodemloze put die nooit of te nimmer gevuld kan worden. Als men veel over de wereld reist,
valt het op hoezeer de aard van de mens overal eender is, of het nu in India of Amerika
is, dan wel in Europa of in Australië. Dat geldt vooral voor leerlingen van
middelbare scholen en universiteiten. We produceren een bepaald menstype -
want we schijnen allen uit dezelfde vorm voort te komen - dat hoofdzakelijk gericht is op
het vinden van veiligheid, op belangrijk lijken of op het beste ervan te maken en daar zo
min mogelijk bij na te denken.
Conventionele opvoeding maakt
onafhankelijk leren denken bijzonder moeilijk. Conformiteit voert naar middelmatigheid; het streven naar succes smoort de ontevredenheid, remt de spontaniteit af en doet vrees ontstaan; en vrees verhindert een intelligent begrijpen van het leven. En met het toenemen van de jaren worden geest en hart steeds doffer. Wij allemaal zijn door ons milieu en
onze opvoeding erin getraind persoonlijke voordelen en veiligheid na te jagen en voor ons
onherroepelijk verwarring en ellende teweeg bij onszelf en in de wereld, omdat die
training in ieder individu de psychologische barrières optrekt die scheiden en een ieder
apart houden van de anderen. Zolang we succes tot doel hebben
kunnen we onze vrees niet kwijt raken, want het verlangen om te slagen gaat onvermijdelijk
gepaard met de vrees voor mislukking. Om die reden zou men jonge mensen
niet moeten leren naar succes op te zien. De cultus van succes voert naar
wedijver, nijd, vijandschap en tenslotte naar oorlog. In zo'n soort maatschappij zijn wij
grootgebracht en onze agressiviteit en verwarring zijn opvallend.
Vraag:
Hoe kun je je vrij maken van vrees? Krisnamurti: Je moet eerst weten waarvoor je bang bent, is het niet? Je kunt bang zijn voor je ouders, voor de leraren, bang voor je examen te zakken, bang voor wat je zuster, je broer of je buurman zou kunnen zeggen; je kunt ook bang zijn dat je niet zo goed of zo knap bent. Nou, weet je dat? Als je 't weet, ga er niet voor op de
loop, maar ga dan na waarvoor je bang bent. Als je weten wilt hoe je vrees kunt
kwijtraken, dan moet je haar niet willen ontvluchten, maar in de ogen kijken, dat is juist
wat je helpt er vrij van te komen. Zolang we vrees willen ontvluchten,
kijken we er niet naar, maar zodra je stopt en naar de vrees kijkt, begint deze al op te
lossen. Het op de vlucht slaan is de oorzaak
van de vrees. We zijn als maar het vechten om
rijker te worden, beroemder, knapper; - ik wil groter zijn dan jij, en jij wilt groter
zijn dan ook! Ambitie betekent dus eigenlijk trachten iets te zijn dat we niet zijn. En wat is nu belangrijk? Proberen iets te zijn wat we niet zijn of begrijpen wat we wel zijn? Het spreekt vanzelf dat we eerst naar onszelf kijken gaan we begrijpen wat we zijn.
|