KRISHNAMURTI: ACHT GESPREKKEN

  LOOCHENEN VAN TRADITIES EN GEZAG  

Verlichting is een toestand van ontkennen.

Ontkennen en niet positief bevestigen, is de meest positieve handeling.

Het is zeer belangrijk dit te begrijpen.

De meesten van ons nemen zo gemakkelijk positieve dogma's, of een positief geloof aan, omdat we zekerheid wensen, we willen ergens bij horen, ons ergens bij aansluiten, ergens op kunnen vertrouwen.

De positieve houding schept verdeeldheid en dualiteit.

Zo begint het conflict tussen de ene opvatting en de andere.

Maar het loochenen van alle waarden, van alle moraal, van alle geloven kan - omdat het geen grenzen kent - nooit in tegenstelling tot wat dan ook staan.

Een stellige bewering moet reeds per definitie scheiding brengen en scheiding brengt schept weerstand.

Daaraan zijn we gewend, daartoe zijn we geconditioneerd.

Dit alles loochenen is niet immoreel; alle verdeeldheid, alle weerstand opgeven is in het tegendeel de hoogste moraal.

Alles wat de mens heeft uitgevonden ontkennen, al zijn waardebepalingen, zijn ethische opvattingen en zijn goden terzijde schuiven betekent, dat men in een geestestoestand verkeert zonder dualiteit en zonder weerstand, zonder een enkel conflict tussen tegengestelden.

In die toestand bestaan geen tegenstellingen en die toestand is evenmin het tegengestelde van iets anders.

Vraag: Maar hoe kun je weten, wat goed en kwaad is?

Of bestaat er geen goed en kwaad?

Wat belet me dan een misdaad te begaan?

Als ik geen normen heb, wat belet me dan God weet wat voor misstappen te begaan?

Antwoord: Dit alles ontkennen is tevens zichzelf ontkennen en zichzelf ontkennen en zichzelf is dat geconditioneerde wezen, dat onophoudelijk een geconditioneerd 'goed' najaagt.

De meesten van ons schijnt dit ontkennen een vacuüm, want wij kennen activiteit alleen binnen de gevangenis van ons eigen geconditioneerd zijn, van onze eigen angst en ellende.

Van daaruit bekijken we die ontkenning en stellen ons die voor als een afschuwelijke toestand van vergetelheid en leegte.

Voor hem, die alle opvattingen van de maatschappij, de godsdienst, de cultuur en de moraal niet loochent, is de mens, die nog in de gevangenis van het sociale conformisme verkeert, een mens vol leed.

Loochenen is de toestand van verlichting, die in werking is in alle handelingen van de mens, die vrij is van het verleden.

Het gaat erom het verleden, met zijn traditie en zijn gezag te loochenen.

Loochenen is vrijheid en het is de vrije mens, die leeft, liefheeft en weet wat sterven betekent.

Vraag: Tot zover is het duidelijk, maar u spreekt met geen woord over een raakpunt met het transcendentale, het goddelijke, of wat u het wil noemen.

Antwoord: Het raakpunt daarmee kan alleen in vrijheid gevonden worden en iedere bewering daarover loochent de vrijheid.

Iedere bewering daarover is slechts een zinloos overbrengen van woorden.

Het is er, maar het kan niet gevonden worden; u kunt het niet tot u lokken en allerminst kan het in een systeem gevangen worden of worden ingedamd door een of andere slimme truc van de geest.

Het is niet te vinden in kerken, tempels of moskeeën.

Er leidt geen pad heen, er is geen guru, geen systeem dat zijn schoonheid kan onthullen.

Zijn extase ontluikt alleen als er liefde is.

Dat is verlichting.