KRISHNAMURTI: VRIJHEID EN MEDITATIE 

  OP HET ZELF GERICHTE ACTIVITEIT  

Om te begrijpen wat die op het 'zelf' gerichte activiteit is, moet men haar vanzelfsprekend onderzoeken, haar beschouwen en gewaar zijn van het gehele proces.

Indien men ervan gewaar kan zijn, bestaat de mogelijkheid haar op te heffen; maar dit ervan gewaar zijn vereist een zekere mate van begrip, een zekere doelbewustheid om het ding onder het oog te zien, zoals het is en het niet te verklaren, noch te wijzigen of te veroordelen.

Wij moeten gewaar zijn wat we doen, van alle activiteit welke ontspringt aan die op het 'zelf' gerichte toestand; wij moeten er ons bewust van zijn.

Een onzer primaire moeilijkheden is, dat zodra we ons bewust zijn van die activiteit, wij er een vorm aan wensen te geven, haar wensen te beheersen, te veroordelen of haar willen wijzigen; daarom zijn we zelden in staat, haar rechtstreeks onder ogen te zien.

En wanneer dat het geval is, zijn nog zeer weinigen onder ons in staat te weten, wat te doen.

Wij beseffen, dat op het 'zelf' gerichte activiteiten nadelig zijn, dat ze vernietigend werken en dat elke vorm van vereenzelviging, zoals b.v. met een land, met een bijzondere groep, met een speciale begeerte, het zoeken naar een resultaat hier of in het hiernamaals, de verheerlijking van een denkbeeld, het najagen van een voorbeeld, van deugd enz. in wezen de activiteit van een op het 'zelf' gerichte persoon is.

Al onze verhoudingen, met de natuur, met mensen, met denkbeelden, zijn de uitkomst van die activiteit.

Wanneer wij dit alles weten, wat moeten we dan doen?

Al dergelijke activiteit moet vrijwillig tot een eind komen - niet door zelfbedrog, niet door beïnvloeding, niet onder leiding.

De meesten onzer zijn gewaar, dat deze op het 'zelf' gerichte activiteit onheil en chaos veroorzaakt, maar wij zijn daarvan slechts gewaar in bepaalde richtingen.

Of wij merken haar op in anderen en zijn onbewust van onze eigen activiteit, of, indien we in onze verhoudingen tot anderen gewaar zijn van onze op eigen zelf gerichte activiteit, dan wensen wij deze te transformeren, er iets anders voor in de plaats te stellen, er bovenuit te gaan.

Voordat wij eraan kunnen beginnen, moeten we weten, hoe dit proces ontstaat, nietwaar?

Ik ben mij slechts bewust van deze activiteit van het 'ik', wanneer ik in verzet kom, wanneer het bewustzijn wordt gedwarsboomd, wanneer het 'ik' begerig is om een resultaat te bereiken, nietwaar?

Of ik ben mij bewust van dat centrum, wanneer genot voorbij is en ik naar meer verlang; dan is er verzet en een doelbewust instellen van de geest op een bijzonder einddoel, hetwelk mij een verrukking, een voldoening zal geven; ik ben gewaar van mijn 'zelf' en van mijn activiteiten, wanneer ik bewust naar deugd streef.

Een mens, die bewust naar deugd streeft, is stellig niet deugdzaam. Nederigheid kan niet worden nagestreefd en dit is de schoonheid ervan.

Dit proces van op het 'zelf' gericht zijn is het resultaat van tijd, nietwaar?

Zolang dit centrum van activiteit bestaat, in welk richting ook, bewust of onbewust, is er verloop van tijd en ben ik mij bewust van het verleden en van het heden in verband met de toekomst.

De op het zelf gerichte activiteit van het 'ik' is een tijdsproces.

Kan de geest vrij zijn van dit alles?

Het mag op zeldzame ogenblikken mogelijk zijn; het kan de meesten onzer overkomen wanneer wij onbewust, zonder bepaald doel, onopzettelijk een handeling verrichten; maar is het voor de geest mogelijk om ooit volkomen vrij te zijn van op het 'zelf' gerichte activiteit?

Dit is een zeer belangrijke vraag, welke we onszelf moeten stellen, omdat gij in die vraag zelf het antwoord zult vinden.

Indien gij gewaar zijt van het totale proces van deze op het 'zelf' gerichte activiteit, bekend met de werking ervan in verschillende lagen van uw bewustzijn, dan zult ge uzelf ongetwijfeld moeten afvragen, of het mogelijk is, dat er een einde komt aan die activiteit.

Is het mogelijk, om niet te denken in termen van tijd, niet aan mijzelf te denken als wat ik zal zijn, wat ik was en wat ik ben?

Want met zulk denken begint het hele proces van de op het 'zelf' gerichte activiteit; daarmede begint ook de vastberadenheid om te worden, de vastberadenheid om te kiezen en te vermijden, hetgeen alles tot het tijdsproces behoort.

In dat proces zien we eindeloos onheil, ellende, verwarring, verdraaiing, ontaarding.

Het tijdsproces is stellig niet revolutionair.

In het proces van tijd is geen transformatie; er is slechts voortzetting en geen beëindiging in, er is niets dan herkenning.

Alleen wanneer u in het tijdsproces, de activiteit van het zelf, volkomen eindigt, is er revolutie, transformatie, de geboorte van het nieuwe.

Wat staat de geest te doen, wanneer hij gewaar is van dit totale proces van het 'ik' in zijn activiteit?

Slechts bij vernieuwing, slechts bij revolutie - niet door evolutie, niet doordat het 'ik' iets wordt, maar doordat het 'ik' volkomen eindigt - is er het nieuwe.