|
KRISHNAMURTI: TOESPRAKEN MET GEDACHTENWISSELING WE LEVEN IN HET VERLEDEN Verhouding betekent in betrekking
staan tot, in contact staan met, aanraken, voelen, zien wat de andere mens is; betekent
innig in verbinding staan met de ander. (Die ander is misschien een persoon,
een denkbeeld of een propagandistische ideologie). Ergens mee in verhouding staan omvat
dat alles. Dat wil zeggen: ergens toe in
betrekking staan speelt zich altijd af in het heden. Anders is er geen contact. Alleen wanneer u voortdurend in
aanraking bent met de werkelijkheid van een mens voor u, met al zijn eigenaardigheden en
zo meer, alleen wanneer we daarmee in het heden volledig in aanraking staan is er sprake
van verhouding. Wanneer ik in verhouding sta tot u en
mijn verhouding de herinnering is van duizend gisterens die een zeker beeld hebben
opgebouwd, dan handel ik volgens dat beeld of ik sta in verhouding volgens dat beeld; en
is dat dan eigenlijk wel een verhouding?
U heeft dan een beeld, een symbool,
een denkbeeld van mij gemaakt, en in die verhouding met mij handelt u volgens dat beeld,
dat idee, dat symbool. U handelt dus in overeenstemming met
herinneringen aan dingen uit het verleden - pijnlijke of heerlijke - en ik doe hetzelfde. We leven dus in het verleden. In het algemeen noemen we dus een
verhouding een daad, die eigenlijk voortspruit uit het verleden. En nu willen we dit hele punt opnieuw
onder de loep nemen. Weet u, het is geweldig belangrijk
aan alles te tornen, aan alles te twijfelen, aan alles wat iedereen zegt, met inbegrip van
de spreker van vandaag - misschien bij uitstek de spreker van vandaag - want u laat zich
zo makkelijk beïnvloeden, speciaal wanneer iemand uit het Oosten komt! Want u denkt, dat zo iemand over een
soort geheimzinnige wijsbegeerte beschikt en een roeping heeft, hij zou die bijzondere
oosterse mystiek en een roeping heeft, hij zou die bijzondere oosterse mystiek kennen en
al die kinderachtige onzin meer, die niet de minste waarde of geldigheid heeft. Zoiets kweekt alleen maar
gezagsverhoudingen, bijgeloof en heldenverering en die spelen niet de geringste rol bij
het inzicht in de waarheid.
En met dat inzicht houden we ons
bezig: we trachten dat voor onszelf te ontdekken; niet via iemand anders, niet via een of
andere goeroe of leraar. Wij willen eens en vooral, en
absoluut zelf, er achter zien te komen wat de waarheid is. Niet een abstracte waarheid, maar de
waarheid van het leven, de waarheid in het dagelijks leven, zodat we geweldig eerlijk zijn
tegenover onszelf. Aanvaardt u daarom vooral niet wat de
spreker zegt, maar gebruik hem als spiegel, waarin u uzelf ziet zoals u werkelijk bent. Dat is misschien wel wat angstjagend,
maar als we willen ontdekken wat waar is, moeten we de dingen zien. En dat niet volgens de een of andere
mening, of volgens de ervaring die een ander heeft opgedaan, of volgens theorieën van een
ander, maar zoals u in feite werkelijk uzelf ziet in die spiegel voor u. We willen die kwestie van de menselijke verhoudingen bespreken, wat geweldig belangrijk is; want alle leven is in-betrekking-staan-tot. Het leven houdt op, wanneer u niet
langer in betrekking staat tot iets of iemand, zoals in het geval een monnik, die zich
terugtrekt in de eenzame afzondering van een grot of een cel of iets dergelijks.
En zelfs hij staat toch altijd nog in
betrekking tot iets, ook al geeft hij voor dat dat niet zo is. Hij staat waarschijnlijk in
betrekking tot een denkbeeld, tot een bepaald begrip, een bepaalde formule: hij staat nog
steeds in betrekking tot iets. En in betrekking staan betekent in
het heden handelen, anders is er geen betrekking, geen verhouding. En voor de meesten van ons betekent
de verhouding: de herinnering aan een genot of aan iets pijnlijks, die zich in de
verhouding tot de ander hebben opgestapeld, bijv. tussen man en vrouw, tussen kinderen
enz. Al onze verhoudingen - zoals we kunnen zien - zijn gebaseerd op en dergelijk beeld en dat beeld is het verleden, waar we iets aan toevoegen of waarvan we iets afbrokkelen: maar de kern ervan blijft steeds het verleden.
|